کارنیتین یا ال-کارنیتین توسط اسیدهای آمینه لیزین و متیونین ساخته شده و موجب آزاد سازی انرژی از یاختههای چربی میشود. این ماده موجب انتقال اسیدهای چرب به داخل میتوکندری میشود.
کارکرد
وظیفه اصلی کارنیتین در بدن کمک به سوخت و ساز وتبدیل غذا به انرژی می باشد. کارنیتین این عمل را از طریق انتقال اسیدهای چرب بلند زنجیره به داخل میتوکندری ها جهت بتااکسیداسیون آنها انجام می دهد. از طرف دیگر مصرف چربیها به عنوان منبع انرژی موجب صرفه جویی در مصرف گلیگوژن عضلات گردیده و با حفظ ذخایر گلیکوژن به تأخیر در بروز خستگی ورزش کار می انجامد. میتوکندری را میتوان موتورخانه یاختههای بدن دانست. در واقع انرژی مورد نیاز بدن در این بخش از یاختهها تولید میشود.
برخی از شواهد نشان میدهد که میزان نیاز به ال-کارنیتین در دوران کودکی و همچنین در زمانهای خاصی مانند بارداری و شیردهی که میزان نیاز بدن به انرژی افزایش مییابد کمی بالا میرود که این افزایش نیاز موجب به افزایش تولید این ماده غذایی از سوی بدن میشود.
همچنین بهنظر میرسد که وجود ال-کارنیتین برای بهبود کارکرد قلب نیاز است. برای نمونه یک پژوهش نشان داده است میزان کارکرد نابهنجار و تپش غیرعادی قلب بعد از ۴۵ هفته مصرف ۴ گرم ال-کارنیتین در روز در بیماران دیابتی که علاوه بر فشار خون بالا از ناراحتیهای قلبی و رگی رنج میبردند به میزان زیادی کاهش یافته و بهبود پیدا نموده است.
همچنین پژوهش دیگر نشان داده است که مصرف روزانه ال-کارنیتین در ورزشکاران میتواند حتی تا ۲۵٪ میزان توانایی و ظرفیت فعالیت بدنی را بالا ببرد. همچنین پژوهش نشان داده است افرادی که از مکملهای ال-کارنیتین استفاده مینمایند بعد از انجام فعالیتهای بدنی به میزان کمتری دچار خستگی و کوفتگی میشوند. این بررسی همچنان نشان داد که مصرف ال-کارنیتین دو ساعت پیش و پس از دویدن به مسافت ۲۰ کیلومتر موجب بروز خستگی کمتر و بازیابی سریعتر قوای بدنی گردد.
همچنین بررسیها نشان داده است که مصرف ۱۰۰ میلی گرم ال-کارنیتین به ازای هر کیلو وزن افراد و کودکان تالاسمی ماژور به مدت ۳ ماه موجب کاهش نیاز بدن این افراد به پالایش خون شود.
منابع تامین
ال کارنیتین در بدن از ترکیب دو اسیدآمینه لیزین و متیونین ساخته می شود. سلولهای بدن برای سنتز کارنیتین به ویتامینهای C، B۶ و B۳ (نیاسین) نیاز دارند. اما می توان آن را از منابع غذایی حیوانی مانند گوشت قرمز، لبنیات و آواکادو نیز دریافت کرد. غذاهای گیاهی منبع خوبی برای این ماده نمیباشند.
موارد مصرف دارویی
کمبود کارنیتین در برنامههای بدنسازی (تقویت عضلانی ) جلوگیری از کرامپ عضلانی در همودیالیز و کمک به بهبود عملکرد قلب.
میزان مصرف: برای فرد ۵۰ کیلویی ۱ تا ۳ گرم همراه غذا به صورت قرص و شربت هم وجود دارد. مصرف ایزومر D کارنیتین بسیار محدود و فقط تحت نظز پزشک است.
الکارنتین